O Kubie Wandachowiczu zrobiło się głośno z powodu opublikowanego w 2002 roku przez "Gazetę Wyborczą" eseju "Generacja nic". Tekst mówił o pokoleniu 20-latków. Wywołał dyskusje i kontrowersje. Na pewno miał też pewien udział w tym, że głośno zrobiło się o łódzkim zespole Cool Kids Of Death, w którym Kuba gra na basie. W jego muzycznym portfolio znajdziemy też grupy NOT i Tryp (utworzoną kilkanaście miesięcy temu). Łodzianin nie ukrywa, że podoba mu się funkcjonowanie we współczesnym, zdominowanym przez Internet świecie. Niezmiennie ma jak najgorsze zdanie o tak zwanym polskim biznesie muzycznym. Ale ma przy okazji odwagę przyznać się do tego, że "czasami jest prostytutką i się kurwi". Kuba przyznaje, że pojawienie się w jego życiu dziecka wiele zmieniło. Co dokładnie? O tym, a także między innymi o didżejowaniu i polskiej muzyce alternatywnej, możecie przeczytać w poniższej rozmowie z Kubą Wandachowiczem. Zaliczasz się do twórców niepokornych. Nie jesteś oportunistycznym artystą. Czy w obecnych czasach, gdy dominują media, Internet, serwisy społecznościowe, funkcjonuje ci się łatwiej, lepiej, czy też jako artysta przeżywasz większe frustracje? KUBA WANDACHOWICZ: Przede wszystkim dużo łatwiej mi się funkcjonuje jako człowiekowi. Cieszę się, że mam szybki dostęp do muzyki i do informacji. Bez porównania łatwiejszy niż kiedyś. To jest fajne, bo człowiek ma się czym inspirować. Nie ma już tak, że wychodzi jakaś fajna płyta na Zachodzie, a do mnie ona dociera dopiero za pół roku, czy rok. Dzięki Internetowi jestem na bieżąco. Tak naprawdę, to jest tylko narzędzie. Dzięki niemu łatwiej jest mi na przykład zareklamować koncert na Facebooku, zamiast biegać z plakatami po mieście i je rozklejać. Masz też także bezpośredni dostęp do fanów, możliwość kontaktu z nimi. Ale z tego akurat nie korzystam. Dawno z tego wyrosłem. Fora internetowe są dobre dla… Nie wiem… Dawno nie wchodziłem na żadne forum, nie pamiętam nawet, czy w ogóle mi się to zdarzyło. To są jakieś dziwne wykwity. Dla mnie to są wyznania szaleńca. Internet jest pełen śmieci, ale jest też w nim parę rzeczy naprawdę fajnych. Trzeba umieć oddzielić ziarno od plew, mówiąc obrazowo. Jedyną bolączką, jeśli chodzi o działania artystyczne, jest nieuregulowana kwestia pieniędzy dla artystów. Niestety, muszę o tym mówić. Nie udało się wciąż uregulować problemu nielegalnego ściągania z sieci. To jest strasznie złe i należałoby to w końcu rozwiązać. Nie wiem, wymyślić jakiś porządny sklep internetowy, w którym można pewne rzeczy kupować. Nielegalne ściąganie z Internetu powinno być ścigane, po prostu. Czym innym jest darmowe udostępnianie w sieci, gdy zgadza się na to artysta. Z Trypem umieściliśmy pierwszą EP-kę w Internecie do ściągnięcia za darmo. Z Cool Kidsami zrobiliśmy utwór z Hellow Dogiem i też zamieściliśmy w sieci. Po prostu mieliśmy taką ochotę i myśleliśmy, że to będzie dobre posunięcie. Ale czym innym jest, kiedy odbywa się to za wiedzą i zgodą zespołu, a czym innym, gdy ktoś po prostu cię rżnie na kasę. To nie jest fajne. Tryp: "Czołg", zobacz teledysk w Przed laty bardzo krytycznie wypowiadałeś się o polskim show-biznesie, polskich starszych gwiazdach mainstreamu. Jaka jest twoja opinia o dzisiejszym polskim rynku muzycznym i polskim show-biznesie? Zmienił się choć trochę na lepsze? Nie. To jest coś strasznego. Coś okropnie obciachowego. Nie utrzymuję w ogóle kontaktu z tym tak zwanym show-biznesem. Moimi dobrymi kumplami są muzycy z zespołu Muchy, jacyś pojedynczy didżeje. Poza tym mam paru dobrych znajomych, którzy nie są na szczęście reprezentantami show-biznesu, bo ten jest po prostu straszny. Nie ma żadnego powodu, by się czymkolwiek w jego kontekście interesować. Nie ma ludzi, z którymi można by pogadać, i tak dalej. Na szczęście mieszkam w Łodzi, czyli na uboczu show-biznesu. Z kolegami z tak zwanej branży spotykam się czasami na koncertach. I tyle. W swoim słynnym eseju "Generacja nic" napisałeś między innymi, że podstawowym żywiołem artysty jest bycie niezależnym i bycie w kontrze. Czy Kuba Wandachowicz jest obecnie w kontrze do czegoś? Jeśli tak, to do czego? Mam nadzieję, że nie zostanę przez internautów źle zrozumiany, ale kontra, to jest tak naprawdę cecha charakteru. Niektórzy ją mają, niektórzy nie. Jedni muszą coś sprawdzić od podszewki, żeby w to uwierzyć lub to zanegować, innym nie jest to do szczęścia potrzebne. Wydaje mi się, że prawdziwa sztuka polega na kreacji, a żeby coś wykreować, to trzeba najpierw wszystko zanegować. Ponieważ dopiero w takiej sytuacji kreacja jest autentyczna i od podszewki. Bynajmniej nie mówię, że trzeba spalić dwa tysiące lat kultury zachodnioeuropejskiej, chociaż i takie postulaty się pojawiały. I były całkiem ciekawe. Jednak najbliższa mi jest postawa, kiedy można wziąć wszystko w cudzysłów bądź nawias i bardzo krytycznie przyjrzeć się rzeczywistości. Moim zdaniem, tylko coś takiego może zaowocować prawdziwą sztuką. Jesteś też recenzentem płyt, głównie z muzyką alternatywną. Pewnie chociażby z tego powodu baczniej przyglądasz się temu, co dzieje się na polskiej scenie alternatywnej. Sam jesteś do niej zaliczany jako artysta. Jak ją oceniasz? Jakby to powiedzieć… Artyści alternatywni w Polsce są, ale nie jestem pewny, czy istnieje coś takiego, jak scena alternatywna. Są pojedynczy artyści, fajni, wartościowi. Lecz to nie jest żadna scena. Te osoby są często ogólnie znane. Na pewno artystycznym projektem, który się w ostatnich czasach wybił, jest zespół Niwea. Ale scena? Nie wiem, czy można o czymś takim mówić. Młode zespoły mają ciężko, bo coraz mniej ludzi przychodzi na koncerty. Ogólnie, coraz mniej ludzi wychodzi z domu, bo wolą siedzieć w domu przed Internetem. Oprócz takich skupisk kulturalnych, jak Warszawa czy Kraków to naprawdę jest słabo z koncertami, słabo z płaceniem za bilety, i tak dalej. Podejrzewam, że młodych artystów alternatywnych znalazłoby się w Polsce dużo, lecz to za mało, by można mówić o scenie. Masz małą córkę. Pojawienie się w życiu dziecka zawsze zmienia priorytety w życiu i ono ląduje na szczycie listy. Czy musiałeś z powodu dziecka z czegoś zrezygnować albo coś doszło do twoich artystycznych celów, marzeń? Wiem, że to zabrzmi banalnie, ale muszę po prostu odpowiedzialnie zarabiać pieniądze. Jest to w tym momencie dla mnie najważniejsze. Oczywiście mogę sobie robić projekty artystyczne, jakie chcę, bo mam na to czas. Ale przede wszystkim muszę się zająć moim małym dzieckiem. Muszę je ubrać, wychować, jeżeli chcę iść dalej. Coś takiego pojawia się nagle w głowie automatycznie. I chyba przez to ma się też taką niesamowitą siłę do działania. Kazik śpiewał kiedyś, że wszyscy artyści to prostytutki. Jest taka granica, za którą nie dałbyś się za nic w świecie sprostytuować? Zgodziłbyś się na przykład zagrać z zespołem w "Tańcu z gwiazdami"? Tryp: "Czołg", zobacz teledysk w Wiadomo, że bym się nie zgodził. Poza tym, nie jestem taki pewny, czy wszyscy artyści to prostytutki. Wszystko zależy od tego, jaką przyjmiemy definicję artysty. Artystą się czasami jest, czasami się nie jest. Można robić projekty artystyczne, niekomercyjne, na przekór, typu Tryp. Ja gram też na przykład imprezy didżejskie i to nie jest - moim zdaniem - żadna działalność artystyczna, tylko zwykła chałtura. Miksowanie płyt na żywo nie jest czymś, czym chciałbym się zajmować przez całe życie i nie uznaję tego za mój twórczy wkład w kulturę, lecz za zwykłą fuchę. To, a także to, że napiszę na zlecenie teksty dla kogoś, kogo twórczość mam tak naprawdę głęboko w dupie, pozwala mi zarobić pieniądze, by potem realizować projekty wynikające z potrzeby ducha. Czasami oczywiście jestem prostytutką i się kurwię, robiąc rzeczy, których na pewno bym nie robił, gdyby mi za nie dobrze nie płacono. Nie jestem już naiwnym nastolatkiem. Zresztą, zawsze wiedziałem, że życie niestety na tym polega, że trzeba zarabiać pieniądze. Ale cały czas uważam, że mam niezłe alibi w postaci tego, co robię. Jeśli muzycznie i tekstowo tworzę coś dla siebie, dla zespołów, w których gram, to jest to zawsze robione z przekonania, a nie z wyrachowania. Pewnie zauważyłeś ogromną obecnie popularność popkultury, popkulturowych wykonawców. Nie wydaje ci się, że jest tego trochę za dużo? Że przesyt jest bliski? Wydaje mi się, że przesyt już nastąpił. Ale o rozwaleniu się czegokolwiek w ramach popkultury raczej nie ma mowy. Prędzej zniknie coś innego. Według mnie, ludzie chętniej głosują SMS-owo w "Tańcu z gwiazdami" niż w wyborach. Popkultura, mimo tego, że w naszym kraju jest spaczona, skarlała, zaściankowa i na kiepskim poziomie, to jednak jest czymś wspaniałym. Zauważ, że w pewnym momencie do popkultury zaczyna się także zaliczać te ambitne dzieła. Podział na popkulturę i kulturę alternatywną trochę się zatarł. Taka pierwsza płyta Suicide już tak naprawdę należy do popkultury. Najbardziej ambitne filmy też stały się jej częścią. Popkultura tak naprawdę jest jedyną współczesną religią. Są przejawy popkultury fajne, inteligentne i mądre, są też na niskim poziomie. Nie można generalizować, że jeżeli coś jest pop, to jest złe. Wspomniałeś o didżejowaniu. Wiem, że traktujesz to przede wszystkim jako zabawę. Nie myślałeś o tym, aby bardziej zgłębić arkana tej sztuki? Z tego, co wiem, z didżejowania można całkiem nieźle żyć. Imprezy didżejskie są w miesiącu dwie, może trzy. Muzyk ma o tyle łatwiej, że pewne przydatne dla didżeja cechy posiada, jak muzykalność, wyczucie rytmu, umiejętność obsługi instrumentów. Jeśli gra się imprezy parę razy w miesiącu, didżejowanie robi się coraz łatwiejsze. Ale mimo wszystko, to nie jest to, czym chciałbym się zajmować. Nie uważam tego za jakiś akt tworzenia. Dla mnie to jest po prostu niewystarczające. Ja muszę napisać tekst albo muszę czuć, że gram. Jesteś zadowolony z tego, co do tej pory osiągnąłeś jako artysta? Jak się wypowiadasz, to nie wyczuwam w twoim głosie frustracji, niezadowolenia. Raczej nie myślę w ten sposób. Na pewno jest wiele rzeczy, z których jestem dumny, na przykład z występu przed Iggym Popem, z wydania pierwszej płyty. Ale na co dzień o czymś takim się nie myśli, bo w planach są ważniejsze sprawy. Pewnie, że trochę mi się udało, trochę nie udało. Gdybym zrobił jakieś zestawienie, to na pewno zdarzyłoby mi się być bardzo ucieszonym, ale byłyby też chwile, w których byłbym zdołowany. Nie ma sensu tego robić. Zawsze staram się patrzyć do przodu. Może to banał, ale tak to u mnie wygląda. Skoro patrzysz w przód, to jakie masz marzenia artystyczne? Tego jeszcze nie wiem. Cały czas czuję, że jeszcze mi się nie udało. W tym znaczeniu, że do spełnienia jeszcze mi daleko. Nie ma tak, że na przykład muzycznie osiągnąłem tyle, iż mogę czuć się usatysfakcjonowany i zająć się czymś całkiem innym. Cały czas mam ochotę zajmować się muzyką. Za sukces uznam to, jeśli będę mógł to robić przez ileś tam kolejnych lat i będę miał przyjemność bycia z ludźmi, z którymi będzie mi się dobrze współpracowało. I będę miał z tego taki dochód, abym mógł przeżyć ja i moja rodzina. Przede wszystkim chciałbym podróżować, a to akurat w przypadku zawodu muzyka jest czymś naturalnym. Marzy mi się, abym mógł z tymi projektami, w której jestem zaangażowany, pojeździć po świecie i pograć. Nawiązując jeszcze do eseju "Generacja nic", dalej prowadzisz obserwacje tego, co dzieje się w kulturze? Śledzisz, co się dzieje z osobami z twojego kręgu znajomych? Jak radzą sobie w obecnej rzeczywistości? Nigdy nie prowadziłem takich obserwacji. Jeśli człowiek ma w sobie pewien poziom wrażliwości, taka obserwacja przeprowadza się sama. A dziś dopisałbyś coś do tego tekstu? Jak dopiszę, to na pewno opublikuję [śmiech]. Na razie niech ten temat gdzieś tam sobie będzie. Może jeszcze coś kiedyś będę w stanie do niego dopisać. Na razie nie czuję takiej potrzeby. Bardzo ci dziękuję za rozmowę. Tryp: "Czołg", zobacz teledysk w